Bộ Tư pháp ‘tuýt còi’ quy định cấm chở gia súc trên xe máy của HN

(VienCanh.Com) Hai tuần sau khi Hà Nội ban hành quyết định 51 cấm chở gia súc, gia cầm trên xe máy, Cục kiểm tra văn bản Bộ Tư pháp đã có văn bản cho rằng, quyết định trên là không có căn cứ, biểu hiện của “ngăn sông, cấm chợ”.

Hà Nội siết chặt việc giết mổ, vận chuyển gia súc không đảm bảo an toàn, vệ sinh. Ảnh: Hoàng Hà.

Hôm nay, tiến sĩ Lê Hồng Sơn (Cục trưởng Cục kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật, Bộ Tư pháp) cho VnExpress.net biết, ông vừa ký văn bản gửi UBND Hà Nội, chỉ rõ những vấn đề chưa hợp pháp của quyết định 51, ban hành ngày 22/1.

Cục cho rằng, Hà Nội ra quy định chấn chỉnh hoạt động giết mổ, vận chuyển gia súc, gia cầm… là cần thiết, tuy nhiên có một số vấn đề cần phải được xem xét, xử lý để đảm bảo tính hợp hiến, hợp pháp cũng như quyền và lợi ích hợp pháp của công dân tham gia những hoạt động đó tại địa bàn Hà Nội.

Khoản 1 của quyết định 51 có quy định “cấm vận chuyển, gia súc, gia cầm vào khu vực nội thành, nội thị” và khoản 4 cấm vận chuyển những sản phẩm trên bằng “xe máy, xích lô hoặc các phương tiện thô sơ khác”. Theo đánh giá của Cục kiểm tra văn bản, đây là quy định mang tính “ngăn sông, cấm chợ” với các cá nhân, công dân tham gia hoạt động giết mổ, vận chuyển, chế biến, buôn bán gia súc, gia cầm.

Trong khi đó, quy định “gia súc, gia cầm chỉ được vận chuyển đến cơ sở giết mổ được phép của thành phố” (khoản 1) lại hạn chế nội dung của điều 2 là trong trường hợp giao dịch trao đổi, gia cầm không vì mục đích giết mổ, hoặc giao dịch nhỏ lẻ của người tiêu dùng, không bắt buộc phải qua “cơ sở giết mổ”.

Theo phân tích của Cục trưởng Sơn, tại điều 1 quy định phạm vi áp dụng là “mọi tổ chức, cá nhân thuộc các thành phần kinh tế…” là chưa tương thích với chính điều 2 “phải có đăng ký kinh doanh, giấy phép hoặc chứng chỉ hành nghề”. Những quy định trên cũng chưa sát với thực tế. Hiện, nhiều cá nhân tham gia giết mổ, vận chuyển, chế biến, buôn bán gia súc, gia cầm trong xã hội nhưng không có giấy phép kinh doanh, giấy hoặc hoặc chứng chỉ hành nghề mà trên cơ sở tự sản, tự tiêu nhỏ lẻ đang là một nhu cầu chính đáng.

Quy định “cấm buôn bán sản phẩm gia súc, gia cầm trên vỉa hè, lòng đường, ngõ xóm và khu vực công cộng” cũng tiếp tục bị Bộ Tư pháp “tuýt còi”. Cục kiểm tra văn bản cho rằng việc này mang tính chất cấm đoán không có cơ sở, gây hiểu nhầm và có thể dẫn tới việc áp dụng xử lý tùy tiện…

Đặc biệt, Cục phát hiện trong quyết định của UBND Hà Nội về hình thức, xử lý vi phạm không dẫn rõ nguồn văn bản của cơ quan có thẩm quyền ở trung ương mà lại diễn đạt như “một quy định” mới nên có thể dẫn đến cách hiểu những quy định này là trái thẩm quyền.

Những điều kiện về kinh doanh giết mổ gia súc, gia cầm tại điều 3 của quyết định 51 cũng bị Cục đề nghị thành phố Hà Nội xem xét lại về tính hợp hiến và hợp pháp. Trong 30 ngày kể từ hôm nay, những nội dung chưa phù hợp với pháp luật nêu trên cần được Hà Nội tổ chức kiểm tra, xử lý và thông báo kết quả cho Cục theo quy định của pháp luật.

Ba tháng trước (10/2008), Cục kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật cũng đã lên tiếng về việc Bộ Y tế ra quy định tiêu chuẩn sức khỏe lái xe, trong đó có nội dung người dưới 40 kg hoặc dưới 1,45 m không đủ điều kiện điều khiển môtô từ 50 phân khối trở lên; người có chiều cao dưới 1,5 m hoặc nặng dưới 40 kg không đủ điều kiện lấy giấy phép lái xe hạng B1.

5 ngày sau bị Bộ Tư pháp phản bác, Bộ Y tế đã báo cáo Chính phủ, đề nghị dừng thi hành quy định trên. Tháng 11/2008, Phó thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân yêu cầu Bộ trưởng Y tế rút kinh nghiệm.

Trước đó năm 2007, quy định “không cho phép học sinh, sinh viên tham gia biểu diễn nghệ thuật tại quán bar, vũ trường, quán karaoke” của Bộ Văn hóa Thông tin cũng đã phải thu hồi sau khi có ý kiến của Bộ Tư pháp.

Năm 2005, Bộ Công an đã bỏ quy định mỗi người chỉ được đăng ký một xe môtô hoặc xe gắn máy khi Bộ Tư pháp kết luận điều này là trái với hiến pháp và luật.

Bài viết liên quan